ચાર્ટર્ડ -એ-એન્જીનીયર પાર્ટ ૫
---------------------------------
દોઢ વર્ષમાં,રોજનું ટ્રનોવર ૨૦ લાખમાંથી, ૧.૧૦ કરોડ થયી ગયેલું. ચેરમેન પોતે પણ ખુબ આક્રમક બની ગયા હતા. સોફ્ટવેરની પણ પુરેપુરી હેલ્પ મળતી હતી. મોડેમના ઉપયોગ થી ડેટા ટ્રાન્સફર ઇઝી થવા લાગેલું. એજ અરસામાં,રીઝર્વ બેન્કે,પ્રાઈવેટ બેન્કિંગ માટેના લાઈશંશ આવાનું શરુ કરેલું. ચેરમેને એક દિવસ કહ્યું "વિપુલભાઈ, પતા લગાઓ મીનીમમ ક્યાં ચાહીએ? " મેં તપાસ કરી નાખી. જેમાં બીજા બધા સરવાળા બાદબાકી કરતા એવું નક્કી થયું કે ૨૫ કરોડની કેપિટલ આપડી તો હોવી જ જોઈએ. ચેરમેન પાસે ૧૭-૧૮ કરોડનું ફંડ તો થયી જ જાય તેવું હતું. પણ, બાકીના ફંડ ની તૈયારી કરવી પડે તેવી હતી. ચેરમેને કહ્યું એ પણ થયી જશે. અને મને સુચના આપી કે તમે બીજી તૈયારીઓ કરવાની ચાલુ કરો. એ વખતે યુ.ટી.આઈ (અત્યારે એક્સીસ) બેંક શરુ થયી ચુકેલી. એ વખતે ઈન્ટરનેટ જેવું હજી હતું નહિ. રીઝર્વ બેંકમાં ઇન-પર્શન જવું પડે ધક્કા ખાવા પડતા. હું સોફ્ટવેર વિભાગ થોડોક પડતો મૂકી, લાઈશંશ માટેની પ્રોસીજરમાં લાગી ગયો.
હું એક સાથે ૧૫ દિવસની રજા પર જવાનો હતો. કામનો લોડ બહુ હતો તે પૂરો કરવાનો હતો.મોટા ભાગનું કામ પતાવતા નાકે દમ આવી ગયો.હું રજા પર જવાનો હતો તેના એકાદ અઠવાડિયા પહેલા,રમેશભાઈ એ કહ્યું કે ચેરમેન કદાચ કોઈ મુશ્કેલીમાં લાગે છે.કામકાજ પતાવવાના હતા એટલે હું મોટે ભાગે ઓફીસની બહાર રહેતો. મેં કહ્યું કે હા કદાચ , હું રજા પર જવાનો છું અને આપણે પ્રાઈવેટ બેંક માટે લાયશંશની અરજી કરવાના છીએ. ચેરમેન ફંડ ભેગું કરવામાં પડ્યા હશે. એટલે ટેન્સમાં હોય તેવું બની સકે.
હું રજા પર ગયો. એના બીજા દિવસે સોસીયલ ફંક્શન હતું. તે મળવા માટે આવ્યા. એમના હાથમાં પહેરેલી વીટી મને ભેટમાં આપી. મમ્મી ને મળ્યા. પછી નીકળી ગયા.
બીજા દિવસે સવારે રમેશભાઈનો ફોન આવ્યો કે ચેરમેન ને એકસીડન્ટ થયો છે ને રાજસ્થાન હોસ્પીટલમાં લઇ ગયા છીએ. હું તરત હોસ્પિટલ ગયો. લોકોની ખાસી ભીડ થયી ગયેલી. મેં મેનેજર ને પૂછ્યું ક્યાં છે? એમણે કહ્યું કે આઈ.સી.યુ. માં છે. મેં બહારથી એમને પહેલી વાર, એવી ની:શહાય અવસ્થામાં જોયા. ઠેર ઠેર ભૂંગળીઓ અને ટોટીઓ લગાડેલી હતી. તેઓની એવી સ્થિતિ જોઇને મારા મોતિયા મરી ગયા. હું પોક મુકીને રડવા માંગતો હતો, પણ, રડી શક્યો નહિ. હિબકે જરૂર ચઢી ગયેલો.મેનેજર પાણી લઈને આવ્યા અને મને બહાર લઇ ગયા. બધા ઘુમશુમ બેઠેલા.કલાકેક જેટલો સમય હું અને રમેશભાઈ ત્યાં બેઠા. શું વાત કરવી તે સૂઝતું નહોતું. થોડીક વાર પછી એમના સગાઓ કે જે મને ઓળખતા હતા એ મેનેજર સાથે આવ્યા અને કહ્યું કે વિપુલભાઈ તમે ઘેર જાઓ તમારે ઘેર ફંક્શન છે. અમે તમને સમાચાર પહોચાડતા રહીશું.
એ દિવસે સાંજે રમેશભાઈનો ફોન આવ્યો. ચેરમેનને ભાન આવ્યું છે પણ તબિયત હજી એવી જ છે. હમણાં કદાચ વોર્ડ ચેન્જ થશે આઈ.સી.સી.યુ. માં લઇ જશે. હું તરત ત્યાં પહોંચી ગયો. ત્રણ ચાર મિનીટ થયી હશે ને તેમનો વોર્ડ ચેન્જ કરવા બહાર લાવ્યા. હું તરત એમના સ્ટ્રેચર પાસે પહોંચી ગયો. સગા એ ઈશારો કર્યો. વોર્ડબોયે સ્ટ્રેચર થોડું ઉભું રાખ્યું. મેં એમના હાથ પકડ્યા. એમને આખો ખોલીને સામે જોયું. એટલું બોલ્યા કે "વિપુલભાઈ અબ આપકો સંભાલના હૈ" . હું રડી પડ્યો. મેનેજર મને બહાર લઇ ગયા. રમેશભાઈ એ થોડી વાર પછી મને અકસ્માત વિષે જાણ કરી, કે જે ટ્રક જોડે એક્શીડ્ન્ત થયો હતો,તેના ટ્રક ડ્રાઈવર જ એમને હોસ્પિટલ લઇ આવેલા. કૈક ભેદી બન્યું છે. કાલે રાત્રે બે ત્રણ બ્રાંચ માં હોબાળો થયો છે. મેનેજર બધું જાણે છે. સામે થી મેનેજર આવતા જોયા. હું સામે ગયો મેં પુચ્ચ્યું કે બ્રાંચમાં શું થયું છે? એમણે કહ્યું કે કેટલીક જગ્યા એ ચેરમેન અકસ્માતમાં મૃત્યુ પામ્યા છે એવી અફવા ફેલાઈ ગયેલી. લોકોએ અને કેટલાક બ્રાંચ મેનેજરોએ, એમની પાસે જે સહી કરેલા ચેકો હતા તે આડેધડ લખવા માંડ્યા હતા.
સવારના આઠેક વાગ્યા હતા. મેં કહ્યું કે તો ખોલો ઓફીસ. રમેશભાઈને કહ્યું કે ચાલો મારી સાથે. પ્રોગ્રામ બનાવો જેટલી પણ બેંકમાં જેટલા પણ ખાતા છે, એનો માસ્ટર ડેટા કાઢો. એક સીધો મેઈલ-મર્જ જેવો, સ્ટોપ પેમેન્ટ નો સોફ્ટવેર બનાવો.મેનેજર અમારી સાથે આવ્યા નહિ. અમારા ટોટલ ૬૦૦ જેટલા બેંક એકાઉન્ટ હતા.એ બધી જગ્યાએ સ્ટોપ પેમન્ટ કરાવવા માટેનો લેટર લખવો એ અશક્ય હતું. મેં એક બેન્કનું નામ , એકાઉન્ટ નંબર, સીગ્નેચરી ડિટેલ વગેરે, સીટી વાઈઝ, માસ્તર ડેટા કાઢવાનો પ્રોગ્રામ બનાવ્યો. રમેશભાઈ એ ડીટેલ, એક પછી એક લઈને ફાઈલો બનાવવી શરુ કરી. દોટ મેત્રીક્ષ પ્રિન્ટરની સ્પીડ, મને એ વખતે સૌથી આકરી લાગી. પહેલી વખત મને થયું કે કાશ મારી પાસે લાઈન-પ્રિન્ટર હોત.મારા મગજ માં તરત એક તુક્કો સુજ્યો. હું જ્યાં ઓડીટ કરતો હતો એ મહિલા બેંકના આઈ.ટી. ના મેનેજરને ઘેર ફોન કર્યો.એમને ત્યાં લાઈન પ્રિન્ટર હતું. મેં વાત કરી કે હું ફાઈલો, ફ્લોપીમાં લઈને આવું તો પ્રિન્ટ કાઢી આપશો? એમને હા પાડી. પણ ત્યાજ,અમારા મેનેજર નો ફોન આવ્યો કે મોટાભાગની ઓફિસો આજે ખુલશે નહિ. હું ૧૦ વાગ્યે દરેક બ્રાંચ મેનેજરને ત્યાં એ સિટીના બધા ખાતાના લેટર મોકલી દેવા માંગતો હતો કે જેથી ફંડ સ્ટોપ કરાવી શકાય અને ૧૩૨ લાગે નહિ અને લોકોનું દશેક કરોડનું ફંડ જે અમારા ત્યાં પડ્યું હતું તે બચી જાય.
મને પરસેવો છૂટવા લાગ્યો. ત્યાં જ રમેશભાઈ કહ્યું કે બેન્કના ફોન.નંબર અને ફેક્ષની ડીટેઇલ મેનેજર પાસે લોટસની ફાઈલમાં છે. મેં કહ્યું કે પણ, ડેટાબેઝમાં કોણ નાખશે? એમણે કહ્યું કે હું એ ઈમ્પોર્ટ કરી લઈશ. આપને દરેક લેટર પર એ નંબર પણ પ્રિન્ટ કરી નાખીએ. અમારી પાસે બે ફેક્ષ મશીન હતા. અમે એ લેટર પ્રિન્ટ થયીને આવી જાય તો એ નંબર જોઈ જોઇને, બંને ફેક્ષ મશીન પરથી ધડાધડ ફેક્ષ કરવા માંડીએ એવો પ્લાન કર્યો. અમે તરત જ ફેક્ષ મશીન ચેક કરી જોયા કે ચાલે તો છેને અને રોલ તો છેને? એકમાં રોલ નહોતો. ફેક્ષ પહોંચી ગયા પછી જે રીસીપ્ટ આવે તેનું અમારે મન બહુ મહત્વ હતું. રોલ લગાવીને ટેસ્ટ મેસેજ મોકલ્યો અમારી બોમ્બે બ્રાંચ પર. એક એસ.ટી.ડી. નંબર તરત લાગે અને ફેક્ષ પહોચાડીએ તે, માટે દોઢેક મીનીટનો સમય મીનીમમ જાય. અમારા માટે કટોકટી આવી. ત્યાં જ મારી નજર મોડેમ પર પડી. તેની ઉપર લખેલું કે ડેટા/ફેક્ષ /મોડેમ. મેં કંપનીના સી.ઈ.ઓ.ને ફોન લગાવ્યો અને પુચ્ચ્યું કે આ મોડેમ પર ફેક્ષ લખ્યું છે એ કેવી રીતે કામ કરે? એમણે કહ્યું કે એક સોફ્ટવેર થી કોમ્પ્યુટર, પોતે નંબર ડાયલ કરીને, ઓટોમેટીકલી ફેક્ષ કરી શકે. મેં કહ્યું કે અમે એનાથી કરી શકીએ? એમણે કહ્યું કે એવું કોઈ કરતુ નથી,અમે પણ ટેસ્ટ કર્યું નથી. મેં કહ્યું કે અમારા ત્યાં ટેસ્ટ કરવું પડે તેમ છે, અમારી પાસે ત્રણ મોડેમ તો છે જ બીજા બે તમે લેતા આવશો,અરજન્ટ ? એમણે કહ્યું કેમ કોઈ ખાસ વાત છે?મેં કહ્યું કે તમે આવો એટલે કહું છું. એમણે ફોન મુક્ત કહ્યું કે એક ટેલીફોન લાઈનમાં એક જ લાગશે.મારી પાસે ટોટલ દશ ટેલીફોન લાઈનો હતી.ફોન મુકતાજ રમેશભાઈએ કહ્યું કે એતો મને આવડે છે. મેં કહ્યું કે તો એનો સોફ્ટવેર રેડી રાખીએ. આપણા પ્રોગ્રામ પ્રમાણે એ સોફ્ટવેર ફેક્ષ ટ્રાય કરતુ રહેશે. ૯ વાગી ગયા હતા. હવે અમારે પ્રિન્ટ કાઢવાની માથાકૂત હતી નહિ. પણ જો ફેક્ષ મોડેમ સકસેસ ના થયો તો? તો પછી તો, હું ફક્ત ચિઠ્ઠી નો ચાકર હતો. હું એનાથી કશુજ વધુ કરી શકે તેમ નહોતો.
સોફ્ટવેર તૈયાર હતો. અમે જે બેંકમાં બેલેન્સ વધારે હતું તે ક્રમમાં,બેન્કોને રેન્ક આપીને, પ્રિન્ટ કરવા માટે મૂકી દીધા. અમારે ના કરે નારાયણ મોડેમ સકસેસ ના થાય તો બીજો મોરચો તૈયાર રાખવાનો હતો. પ્રિન્ટ કાઢવા મુકીને નીચે ચા પીવા નીકળી પડ્યા. રસ્તે મને રમેશભાઈએ અકસ્માત માટેની અલગ અલગ થીયરીઓ કહ્યી. મને તેમાં રશ નહોતો. મને તો ફક્ત સ્ટોપ પેમેન્ટ થયી જાય અને લોકોના દશેક કરોડ બચી જાય તેમાં જ રશ હતો. અમે ચા પીને ઉપર આવતા જ હતા ત્યાં પેલા સી.ઈ.ઓ. બાઈક લઈને આવતા હતા તે મળ્યા. મેં કહ્યું કે તમે ઉપર જાઓ અમે આવીએ જ છીએ. અમે ફેક્ષ મોડેમ ચેક કર્યું. રમેશભાઈએ એમનો અટીરા અને ઈશરોનો અનુભવ કામે લગાડ્યો. પોર્ટના સેટિંગ નું અલગ અલગ કોમ્બીનેશન કરી જોયું અને છેવટે સકસેસ થયી ગયું. અમે નીચેના કોમ્પ્યુટર થી ઉપરના ફેક્ષમાં મેસેજ મોકલ્યો ..... હુરર્રે રમેશભાઈએ બુમ પાડી ........આઆ.........આઆઇ ગ્યો ........
મારી આંખમાં પાણી આવી ગયું. અમે ૯.૪૫ વાગે જ બધે ફેક્ષ મોકલવા શરુ કરી દીધા ...એક સાથે પાંચ કોમ્યુટર પર મોડેમ ગોઠવી દીધા. પાંચેય મશીન પર પાંચ અલગ અલગ ફાઈલ કરીને પ્રોગ્રામ ચાલુ કરી દીધા. સ્ક્રીન ઉપર ડીલીવરી સકસેસ નો મેસેજ આવવા લાગ્યો. રમેશભાઈ લીસ્ટ લઈને ઉભા હતા. જે ડીલીવરી મેસેજ આવે તેમાં ટીક મારવા લાગ્યા. હું પાંચેય મશીનની વચ્ચે ની જગ્યાએ જ જમીન પર બેસી ગયો. જાણે ટીવી પર સ્તેફીગ્રાફની મેચ ચાલતી હોય 'ને, હું બોલને આ છેડે થી પેલે છેડે જતો દેખતો હતો. થોડી વાર માટે તો મારી આંખ મીચાઈ ગયી હતી. આંખ કુલી ત્યારે થોડોક માનશીક તણાવ ઓછો થયેલો.
છેલ્લો મેસેજ ૧૧.૩૦ વાગ્યે ગયો. મેં સી.ઈ.ઓ. નો આભાર માન્યો. હું જયારે આંખો મીચીને બેઠો હતો ત્યારે રમેશભાઈએ એમને પરિસ્થિતિ થી વાકેફ કરી નાખેલા. એમને સહાનુભુતિ પૂર્વક મારી સામે જોયું. પછી વાત કરીશું એવો ઈશારો કરીને એ નીકળી ગયા. મેં એક મૃત્યુનો જાણે અનુભવ કરી લીધેલો.અને મૃત્યુ શૈયા પરથી પાછો આવ્યો હોય એટલો આનદ થયો.
પણ મને ખબર નહોતી કે ખરી મુશીબત તો હજી હવે શરુ થવાની હતી.
થેંક્યું જિંદગી.
---------------------------------
દોઢ વર્ષમાં,રોજનું ટ્રનોવર ૨૦ લાખમાંથી, ૧.૧૦ કરોડ થયી ગયેલું. ચેરમેન પોતે પણ ખુબ આક્રમક બની ગયા હતા. સોફ્ટવેરની પણ પુરેપુરી હેલ્પ મળતી હતી. મોડેમના ઉપયોગ થી ડેટા ટ્રાન્સફર ઇઝી થવા લાગેલું. એજ અરસામાં,રીઝર્વ બેન્કે,પ્રાઈવેટ બેન્કિંગ માટેના લાઈશંશ આવાનું શરુ કરેલું. ચેરમેને એક દિવસ કહ્યું "વિપુલભાઈ, પતા લગાઓ મીનીમમ ક્યાં ચાહીએ? " મેં તપાસ કરી નાખી. જેમાં બીજા બધા સરવાળા બાદબાકી કરતા એવું નક્કી થયું કે ૨૫ કરોડની કેપિટલ આપડી તો હોવી જ જોઈએ. ચેરમેન પાસે ૧૭-૧૮ કરોડનું ફંડ તો થયી જ જાય તેવું હતું. પણ, બાકીના ફંડ ની તૈયારી કરવી પડે તેવી હતી. ચેરમેને કહ્યું એ પણ થયી જશે. અને મને સુચના આપી કે તમે બીજી તૈયારીઓ કરવાની ચાલુ કરો. એ વખતે યુ.ટી.આઈ (અત્યારે એક્સીસ) બેંક શરુ થયી ચુકેલી. એ વખતે ઈન્ટરનેટ જેવું હજી હતું નહિ. રીઝર્વ બેંકમાં ઇન-પર્શન જવું પડે ધક્કા ખાવા પડતા. હું સોફ્ટવેર વિભાગ થોડોક પડતો મૂકી, લાઈશંશ માટેની પ્રોસીજરમાં લાગી ગયો.
હું એક સાથે ૧૫ દિવસની રજા પર જવાનો હતો. કામનો લોડ બહુ હતો તે પૂરો કરવાનો હતો.મોટા ભાગનું કામ પતાવતા નાકે દમ આવી ગયો.હું રજા પર જવાનો હતો તેના એકાદ અઠવાડિયા પહેલા,રમેશભાઈ એ કહ્યું કે ચેરમેન કદાચ કોઈ મુશ્કેલીમાં લાગે છે.કામકાજ પતાવવાના હતા એટલે હું મોટે ભાગે ઓફીસની બહાર રહેતો. મેં કહ્યું કે હા કદાચ , હું રજા પર જવાનો છું અને આપણે પ્રાઈવેટ બેંક માટે લાયશંશની અરજી કરવાના છીએ. ચેરમેન ફંડ ભેગું કરવામાં પડ્યા હશે. એટલે ટેન્સમાં હોય તેવું બની સકે.
હું રજા પર ગયો. એના બીજા દિવસે સોસીયલ ફંક્શન હતું. તે મળવા માટે આવ્યા. એમના હાથમાં પહેરેલી વીટી મને ભેટમાં આપી. મમ્મી ને મળ્યા. પછી નીકળી ગયા.
બીજા દિવસે સવારે રમેશભાઈનો ફોન આવ્યો કે ચેરમેન ને એકસીડન્ટ થયો છે ને રાજસ્થાન હોસ્પીટલમાં લઇ ગયા છીએ. હું તરત હોસ્પિટલ ગયો. લોકોની ખાસી ભીડ થયી ગયેલી. મેં મેનેજર ને પૂછ્યું ક્યાં છે? એમણે કહ્યું કે આઈ.સી.યુ. માં છે. મેં બહારથી એમને પહેલી વાર, એવી ની:શહાય અવસ્થામાં જોયા. ઠેર ઠેર ભૂંગળીઓ અને ટોટીઓ લગાડેલી હતી. તેઓની એવી સ્થિતિ જોઇને મારા મોતિયા મરી ગયા. હું પોક મુકીને રડવા માંગતો હતો, પણ, રડી શક્યો નહિ. હિબકે જરૂર ચઢી ગયેલો.મેનેજર પાણી લઈને આવ્યા અને મને બહાર લઇ ગયા. બધા ઘુમશુમ બેઠેલા.કલાકેક જેટલો સમય હું અને રમેશભાઈ ત્યાં બેઠા. શું વાત કરવી તે સૂઝતું નહોતું. થોડીક વાર પછી એમના સગાઓ કે જે મને ઓળખતા હતા એ મેનેજર સાથે આવ્યા અને કહ્યું કે વિપુલભાઈ તમે ઘેર જાઓ તમારે ઘેર ફંક્શન છે. અમે તમને સમાચાર પહોચાડતા રહીશું.
એ દિવસે સાંજે રમેશભાઈનો ફોન આવ્યો. ચેરમેનને ભાન આવ્યું છે પણ તબિયત હજી એવી જ છે. હમણાં કદાચ વોર્ડ ચેન્જ થશે આઈ.સી.સી.યુ. માં લઇ જશે. હું તરત ત્યાં પહોંચી ગયો. ત્રણ ચાર મિનીટ થયી હશે ને તેમનો વોર્ડ ચેન્જ કરવા બહાર લાવ્યા. હું તરત એમના સ્ટ્રેચર પાસે પહોંચી ગયો. સગા એ ઈશારો કર્યો. વોર્ડબોયે સ્ટ્રેચર થોડું ઉભું રાખ્યું. મેં એમના હાથ પકડ્યા. એમને આખો ખોલીને સામે જોયું. એટલું બોલ્યા કે "વિપુલભાઈ અબ આપકો સંભાલના હૈ" . હું રડી પડ્યો. મેનેજર મને બહાર લઇ ગયા. રમેશભાઈ એ થોડી વાર પછી મને અકસ્માત વિષે જાણ કરી, કે જે ટ્રક જોડે એક્શીડ્ન્ત થયો હતો,તેના ટ્રક ડ્રાઈવર જ એમને હોસ્પિટલ લઇ આવેલા. કૈક ભેદી બન્યું છે. કાલે રાત્રે બે ત્રણ બ્રાંચ માં હોબાળો થયો છે. મેનેજર બધું જાણે છે. સામે થી મેનેજર આવતા જોયા. હું સામે ગયો મેં પુચ્ચ્યું કે બ્રાંચમાં શું થયું છે? એમણે કહ્યું કે કેટલીક જગ્યા એ ચેરમેન અકસ્માતમાં મૃત્યુ પામ્યા છે એવી અફવા ફેલાઈ ગયેલી. લોકોએ અને કેટલાક બ્રાંચ મેનેજરોએ, એમની પાસે જે સહી કરેલા ચેકો હતા તે આડેધડ લખવા માંડ્યા હતા.
સવારના આઠેક વાગ્યા હતા. મેં કહ્યું કે તો ખોલો ઓફીસ. રમેશભાઈને કહ્યું કે ચાલો મારી સાથે. પ્રોગ્રામ બનાવો જેટલી પણ બેંકમાં જેટલા પણ ખાતા છે, એનો માસ્ટર ડેટા કાઢો. એક સીધો મેઈલ-મર્જ જેવો, સ્ટોપ પેમેન્ટ નો સોફ્ટવેર બનાવો.મેનેજર અમારી સાથે આવ્યા નહિ. અમારા ટોટલ ૬૦૦ જેટલા બેંક એકાઉન્ટ હતા.એ બધી જગ્યાએ સ્ટોપ પેમન્ટ કરાવવા માટેનો લેટર લખવો એ અશક્ય હતું. મેં એક બેન્કનું નામ , એકાઉન્ટ નંબર, સીગ્નેચરી ડિટેલ વગેરે, સીટી વાઈઝ, માસ્તર ડેટા કાઢવાનો પ્રોગ્રામ બનાવ્યો. રમેશભાઈ એ ડીટેલ, એક પછી એક લઈને ફાઈલો બનાવવી શરુ કરી. દોટ મેત્રીક્ષ પ્રિન્ટરની સ્પીડ, મને એ વખતે સૌથી આકરી લાગી. પહેલી વખત મને થયું કે કાશ મારી પાસે લાઈન-પ્રિન્ટર હોત.મારા મગજ માં તરત એક તુક્કો સુજ્યો. હું જ્યાં ઓડીટ કરતો હતો એ મહિલા બેંકના આઈ.ટી. ના મેનેજરને ઘેર ફોન કર્યો.એમને ત્યાં લાઈન પ્રિન્ટર હતું. મેં વાત કરી કે હું ફાઈલો, ફ્લોપીમાં લઈને આવું તો પ્રિન્ટ કાઢી આપશો? એમને હા પાડી. પણ ત્યાજ,અમારા મેનેજર નો ફોન આવ્યો કે મોટાભાગની ઓફિસો આજે ખુલશે નહિ. હું ૧૦ વાગ્યે દરેક બ્રાંચ મેનેજરને ત્યાં એ સિટીના બધા ખાતાના લેટર મોકલી દેવા માંગતો હતો કે જેથી ફંડ સ્ટોપ કરાવી શકાય અને ૧૩૨ લાગે નહિ અને લોકોનું દશેક કરોડનું ફંડ જે અમારા ત્યાં પડ્યું હતું તે બચી જાય.
મને પરસેવો છૂટવા લાગ્યો. ત્યાં જ રમેશભાઈ કહ્યું કે બેન્કના ફોન.નંબર અને ફેક્ષની ડીટેઇલ મેનેજર પાસે લોટસની ફાઈલમાં છે. મેં કહ્યું કે પણ, ડેટાબેઝમાં કોણ નાખશે? એમણે કહ્યું કે હું એ ઈમ્પોર્ટ કરી લઈશ. આપને દરેક લેટર પર એ નંબર પણ પ્રિન્ટ કરી નાખીએ. અમારી પાસે બે ફેક્ષ મશીન હતા. અમે એ લેટર પ્રિન્ટ થયીને આવી જાય તો એ નંબર જોઈ જોઇને, બંને ફેક્ષ મશીન પરથી ધડાધડ ફેક્ષ કરવા માંડીએ એવો પ્લાન કર્યો. અમે તરત જ ફેક્ષ મશીન ચેક કરી જોયા કે ચાલે તો છેને અને રોલ તો છેને? એકમાં રોલ નહોતો. ફેક્ષ પહોંચી ગયા પછી જે રીસીપ્ટ આવે તેનું અમારે મન બહુ મહત્વ હતું. રોલ લગાવીને ટેસ્ટ મેસેજ મોકલ્યો અમારી બોમ્બે બ્રાંચ પર. એક એસ.ટી.ડી. નંબર તરત લાગે અને ફેક્ષ પહોચાડીએ તે, માટે દોઢેક મીનીટનો સમય મીનીમમ જાય. અમારા માટે કટોકટી આવી. ત્યાં જ મારી નજર મોડેમ પર પડી. તેની ઉપર લખેલું કે ડેટા/ફેક્ષ /મોડેમ. મેં કંપનીના સી.ઈ.ઓ.ને ફોન લગાવ્યો અને પુચ્ચ્યું કે આ મોડેમ પર ફેક્ષ લખ્યું છે એ કેવી રીતે કામ કરે? એમણે કહ્યું કે એક સોફ્ટવેર થી કોમ્પ્યુટર, પોતે નંબર ડાયલ કરીને, ઓટોમેટીકલી ફેક્ષ કરી શકે. મેં કહ્યું કે અમે એનાથી કરી શકીએ? એમણે કહ્યું કે એવું કોઈ કરતુ નથી,અમે પણ ટેસ્ટ કર્યું નથી. મેં કહ્યું કે અમારા ત્યાં ટેસ્ટ કરવું પડે તેમ છે, અમારી પાસે ત્રણ મોડેમ તો છે જ બીજા બે તમે લેતા આવશો,અરજન્ટ ? એમણે કહ્યું કેમ કોઈ ખાસ વાત છે?મેં કહ્યું કે તમે આવો એટલે કહું છું. એમણે ફોન મુક્ત કહ્યું કે એક ટેલીફોન લાઈનમાં એક જ લાગશે.મારી પાસે ટોટલ દશ ટેલીફોન લાઈનો હતી.ફોન મુકતાજ રમેશભાઈએ કહ્યું કે એતો મને આવડે છે. મેં કહ્યું કે તો એનો સોફ્ટવેર રેડી રાખીએ. આપણા પ્રોગ્રામ પ્રમાણે એ સોફ્ટવેર ફેક્ષ ટ્રાય કરતુ રહેશે. ૯ વાગી ગયા હતા. હવે અમારે પ્રિન્ટ કાઢવાની માથાકૂત હતી નહિ. પણ જો ફેક્ષ મોડેમ સકસેસ ના થયો તો? તો પછી તો, હું ફક્ત ચિઠ્ઠી નો ચાકર હતો. હું એનાથી કશુજ વધુ કરી શકે તેમ નહોતો.
સોફ્ટવેર તૈયાર હતો. અમે જે બેંકમાં બેલેન્સ વધારે હતું તે ક્રમમાં,બેન્કોને રેન્ક આપીને, પ્રિન્ટ કરવા માટે મૂકી દીધા. અમારે ના કરે નારાયણ મોડેમ સકસેસ ના થાય તો બીજો મોરચો તૈયાર રાખવાનો હતો. પ્રિન્ટ કાઢવા મુકીને નીચે ચા પીવા નીકળી પડ્યા. રસ્તે મને રમેશભાઈએ અકસ્માત માટેની અલગ અલગ થીયરીઓ કહ્યી. મને તેમાં રશ નહોતો. મને તો ફક્ત સ્ટોપ પેમેન્ટ થયી જાય અને લોકોના દશેક કરોડ બચી જાય તેમાં જ રશ હતો. અમે ચા પીને ઉપર આવતા જ હતા ત્યાં પેલા સી.ઈ.ઓ. બાઈક લઈને આવતા હતા તે મળ્યા. મેં કહ્યું કે તમે ઉપર જાઓ અમે આવીએ જ છીએ. અમે ફેક્ષ મોડેમ ચેક કર્યું. રમેશભાઈએ એમનો અટીરા અને ઈશરોનો અનુભવ કામે લગાડ્યો. પોર્ટના સેટિંગ નું અલગ અલગ કોમ્બીનેશન કરી જોયું અને છેવટે સકસેસ થયી ગયું. અમે નીચેના કોમ્પ્યુટર થી ઉપરના ફેક્ષમાં મેસેજ મોકલ્યો ..... હુરર્રે રમેશભાઈએ બુમ પાડી ........આઆ.........આઆઇ ગ્યો ........
મારી આંખમાં પાણી આવી ગયું. અમે ૯.૪૫ વાગે જ બધે ફેક્ષ મોકલવા શરુ કરી દીધા ...એક સાથે પાંચ કોમ્યુટર પર મોડેમ ગોઠવી દીધા. પાંચેય મશીન પર પાંચ અલગ અલગ ફાઈલ કરીને પ્રોગ્રામ ચાલુ કરી દીધા. સ્ક્રીન ઉપર ડીલીવરી સકસેસ નો મેસેજ આવવા લાગ્યો. રમેશભાઈ લીસ્ટ લઈને ઉભા હતા. જે ડીલીવરી મેસેજ આવે તેમાં ટીક મારવા લાગ્યા. હું પાંચેય મશીનની વચ્ચે ની જગ્યાએ જ જમીન પર બેસી ગયો. જાણે ટીવી પર સ્તેફીગ્રાફની મેચ ચાલતી હોય 'ને, હું બોલને આ છેડે થી પેલે છેડે જતો દેખતો હતો. થોડી વાર માટે તો મારી આંખ મીચાઈ ગયી હતી. આંખ કુલી ત્યારે થોડોક માનશીક તણાવ ઓછો થયેલો.
છેલ્લો મેસેજ ૧૧.૩૦ વાગ્યે ગયો. મેં સી.ઈ.ઓ. નો આભાર માન્યો. હું જયારે આંખો મીચીને બેઠો હતો ત્યારે રમેશભાઈએ એમને પરિસ્થિતિ થી વાકેફ કરી નાખેલા. એમને સહાનુભુતિ પૂર્વક મારી સામે જોયું. પછી વાત કરીશું એવો ઈશારો કરીને એ નીકળી ગયા. મેં એક મૃત્યુનો જાણે અનુભવ કરી લીધેલો.અને મૃત્યુ શૈયા પરથી પાછો આવ્યો હોય એટલો આનદ થયો.
પણ મને ખબર નહોતી કે ખરી મુશીબત તો હજી હવે શરુ થવાની હતી.
થેંક્યું જિંદગી.
No comments:
Post a Comment